Modele cząsteczek
![](atomyM/H2O_sbo.gif)
budujemy kulkow-pręcikowe modele cząsteczek pierwiastków i związków chemicznych
Kulkowo-pręcikowe elementy strukturalne modeli cząsteczek pierwiastków i związków chemicznych
„Atomy w molekule” i „w sieci kryształu”
![elementy modeli cząsteczek](atomyM/poster-299.webp)
przejdź do przeglądania zastosowań elementów
przejdź ... »
Modele cząsteczek
![](atomyM/NH3_sbo.gif)
budujemy kulkow-pręcikowe modele cząsteczek pierwiastków i związków chemicznych
Elementy strukturalne modeli cząsteczek pierwiastków i związków chemicznych
Poniżej przedstawiono najczęściej występujące w zestawach do nauczania modele „atomów-w-molekule” wskazując jednocześnie przykłady w jakich związkach występują. Podano liczbę i rozkład przestrzenny pręcików, np. 4-tetraedr.
Prezentowane poniżej elementy pozwalają na budowę modeli cząsteczek pierwiastków i związków chemicznych - molekuł. Odzwierciedlają ich przybliżoną budowę przestrzenną - kształt - w ramach teorii VSEPR.
Potocznie są nazywane modelami atomów - jest to oczywiście błędne. Należałoby mówić o „atomach-w-molekule” czy o „atomach-w-sieci-kryształy”
model wodoru, H
![atom wodoru, zastosowanie wszechstronne](atomyM/h.webp)
zastosowanie
wszechstronne
model litu, Li
![lit, litowce, metale I](atomyM/Li.webp)
lit, litowce, metale I w: Li2
LiH, LiF, LiCl, LiOH
model berylu, Be
2-liniowy
![atom berylu, Be](atomyM/Be.webp)
beryl, berylowce, metale II w:
BeF2, BeCl2, Be(CH3)2
model boru, B
3-płaski
![atom boru, B](atomyM/B3.webp)
bor, metale III, metaloid bor w:
BF3, H3BO3
model boru, B
4-tetraedr
![atom boru, B tetraedr](atomyM/B4.webp)
bor, metale III w:
H3BPH3
model węgla, C
4-tertraedr
![atom węgla, C (tertraedr)](atomyM/C4.webp)
alkany, diament,
wiązania wielokrotne „zgięte”
CO2, CS2, CCl4,CH4, CO2, CHCl3, HCN, ClCN
model węgla, C
5-bipiramida trygonalna
![atom węgla, C (bipiramida trygonalna)](atomyM/C5.webp)
alkeny, grafit, wiązania typu σ, Π
model węgla, C
6-oktaedr
![atom węgla C, oktaedr](atomyM/C6.webp)
alkiny, wiązania σ, π, π
model azotu, N
3-piramida trygonalna
![atom azotu, N](atomyM/N3.webp)
alkilo-, metylo-, hydroksyloaminy
N2, NH3, ClCN, HCN
model azotu, N
5-bipiramida trygonalna
![atom azotu, N](atomyM/N5.webp)
nitrozwiązki, wiązania podwójne „zgięte”
HNO3, [NO3]-1,
model tlenu, O
2-zgięty
![atom tlenu, O](atomyM/O.webp)
alkoholach, pochodnych nadtlenku wodoru,
O2, H2O, H2O2, HOCl, H2SO4, HNO3, H4SiO4, H3PO4, MgO, CaO, Ca(OH)2, NaOH, AL2O3, P4O10, (P2O5)
model fluoru, F
![atom fluoru, F](atomyM/F.webp)
fluor, fluorowce w:
F2, S2F2, S2F10, HF, LiF
model sodu, Na
![atom sodu, Na](atomyM/Na.webp)
NaCl, NaF
model magnezu Mg
2-zgięty
![atom magnezu, Mg, zgięty](atomyM/Mg2zg.webp)
magnez, metale II w:
MgF2, MgO, CaO, BaO, CaCO3
model magnezu Mg
2-liniowy
![atom magnezu, Mg, liniowy](atomyM/Mg2lin.webp)
MgCl2, Mg[CH2C(CH3)3]2
model glinu Al
3-płaski
![atom glinu, Al](atomyM/Al.webp)
glin, metale III w:
AlCl3, AlF3, Al2O3, Fe2O3
model krzemu, Si
4-tetraedr
![atom azotu, N](atomyM/Si.webp)
SiO2, SiH4, SiCl4, H4SiO4, [SiO4]-1
model fosforu P
4-tetraedr
![model fosforu P](atomyM/P4.webp)
P4O10, (P2O5)
model fosforu P
5-bipiramida trygonalna
![model fosforu P](atomyM/P5.webp)
PCl5, H3PO4
model siarki S
2-zgięty
![model siarki S](atomyM/s2.webp)
S8, H2S, CS2, Cu2S, FeS, SCl2, S2Cl2, S2F2 (F-S-S-F)
model siarki S
4-tetraedr
![model siarki S](atomyM/S4.webp)
SCl4, S2F2,
model siarki S
6-oktaedr
![model siarki S](atomyM/S6.webp)
SF6, SO3, H2SO4, S2F10,
model chloru Cl
![model chloru Cl](atomyM/Cl.webp)
NaCl, KCl, Cl2, CCl4, ClCN, SCl2, S2Cl2, SiCl4, PCl5
model miedzi
![model miedzi](atomyM/Cu.webp)
miedź, metale I w:
Cu2S
model miedzi Cu
2-liniowy
![model miedzi Cu](atomyM/Cu2.webp)
miedź, metale II w:
CuF2, CuCl2
płat orbitalu
czerwony
![płat orbitalu czerwony](atomyM/pired.webp)
płat orbitalu p do reprezentowania wiązań π, σ
płat orbitalu
niebieski
![płat orbitalu niebieski](atomyM/piblue.webp)
płat orbitalu p do reprezentowania wiązań π, σ
łącznik płatów orbitali p
![łącznik płatów orbitali p](atomyM/pigreen.webp)
łącznik płatów orbitali p do reprezentowania wiązań π, σ
Długość wiązań chemicznych
Aby lepiej zaprezentować kształty cząsteczek możemy oprócz kierunków tworzenia wiązać uwzględnić dodatkowo długści wiązań. Nie wnikając w szczegóły możemy dla naszych potrzeb przywołać równanie Schomaker'a i Stevenson'a.
Posługujemy się zatem łącznikami o róznych długościach by lepiej odzwierciedlić kształty budowanych molekuł - oczywiście pamiętając o ograniczeniach wynikających z samej istoty modelowania gdzie przyjęliśmy, że atomy przypominają kulki z pręcikami mniej lub bardziej poukładane w przestrzeni.
I tylko z tym zastrzeżeniem możemy wnioskować o takim czy innym zachowaniu się cząsteczek, na ile nasze przybliżenie dla danego problemu jest do przyjęcia.
Łącznik wiązania chemicznego
łącznik σ, oznaczenie B-1-20
![Łącznik wiązania chemicznego oznaczenie B-1-20](atomyM/b-1-20.webp)
wiązania pojedyncze z H, ok. 110pm, H2O, NH3, CH4, inne wiązania (pojedyncze) ok. 130pm, BF3
Łącznik wiązania chemicznego
łącznik σ, oznaczenie B-1-25
![Łącznik wiązania chemicznego oznaczenie B-1-25](atomyM/B-1-25.webp)
wiązania pojedyncze z H, ok. 150pm, PH3, SiH4, H2S, inne wiązania (pojedyncze) ok. 165pm, CuF2, BCl3
Łącznik wiązania chemicznego
łącznik σ, oznaczenie B-1-35
![Łącznik wiązania chemicznego oznaczenie B-1-35](atomyM/b-1-35.webp)
wiązania pojedyncze z H, ok. 190pm, NaH, inne wiązania (pojedyncze) ok. 205pm, Cl2, NaF, CuCl2, SiCl4
Łącznik wiązania chemicznego
łącznik σ, oznaczenie B-1-45
![Łącznik wiązania chemicznego oznaczenie B-1-45](atomyM/b-1-45.webp)
wiązania (pojedyncze) ok. 245pm, SiI4
Łącznik wiązania chemicznego
łącznik σ, oznaczenie B-1-55
![Łącznik wiązania chemicznego oznaczenie B-1-55](atomyM/b-1-55.webp)
wiązania (pojedyncze) ok. 285pm, I2, Na2, CsCl
Łącznik elastyczny
oznaczenie B-2-35
![Łącznik elastyczny oznaczenie B-2-35](atomyM/b-2-35.webp)
wiązania wielokrotne „zgięte” ok. 120pm,
Łącznik elastyczny
oznaczenie B-2-60
![Łącznik elastyczny oznaczenie B-2-60](atomyM/b-2-60.webp)
wiązania wielokrotne „zgięte” około 180pm,
łącznik uniwersalny
oznaczenie B-0-150
![łącznik uniwersalny B-0-150](atomyM/B-150.webp)
do przycinania wg potrzeb użytkownika